در تجارت الکترونیک این ضمانتنامه ، ضمانت نامه ایی است که تعهد به فعل غیر می کند.
عقد ضمان را میتوان بهعنوان قراردادی فرعی تعریف کرد که به موجب آن ضامن تعهد میکند برای دین اصلی موجود یا مورد نظر، قصور در انجام، یا سوء اجرای تعهد شخص دیگری (مضمونعنه) در مقابل مضمونله پاسخگو باشد.
ضمانتنامه بانکی تعهدی است از سوی یک بانک، شرکت بیمه یا موسسه مالی و اعتباری دیگری مبنی بر پرداخت مبلغی قابل محاسبه به صادرکننده، اگر واردکننده از پرداخت ثمن خودداری کند.
حال در این نوع ضمانت ، به موجب قرارداد ضمانتنامه، تعهد ضامن مبنی بر پرداخت مبلغ و ثمن مادامی که واردکننده از پرداخت خودداری نکرده، ایجاد نمیشود.
توضیح بیشتر:
در تجارت و بازرگانی بین المللی در حالت عادی، واردکننده خود شخصاً در برابر صادرکننده تعهد خواهد کرد وجه وثمن معامله را بپردازد و با دادن ضمانتنامه بانکی این تعهد را مستحکم خواهد نمود. صادرکننده با ارسال کالا، اسناد حمل را برای واردکننده ارسال خواهد کرد و عنداللزوم یک رونوشت از آن را برای بانکی که ضمانت داده میفرستد. واردکننده مطابقت اسناد را چک مینماید. در صورت احراز مطابقت اسناد، واردکننده مستقیماً از طریق انتقال الکترونیکی اعتبار یا شیوه پرداخت مورد توافق دیگری ثمن را خواهد پرداخت. اگر وارد کننده از پرداخت ثمن خودداری کند یا صریحاً پرداخت ثمن را مردود اعلام کند، صادرکننده جهت مطالبه و پرداخت ثمن سراغ موسسه ضامن خواهد رفت، بنابراین، ضمانتنامه بانکی وثیقه و تعهدی فرعی در کنار قرارداد اصلی است.
در اینجا دو نکته شایان تذکر است؛ اولاً، در اقامه دعوا درخصوص چنین ضمانتنامه بانکی، خواهان معمولاً باید بدهکاری و میزان بدهی واردکننده را ثابت نماید که کلیه دفاعیات و معاذیری که در اختیار واردکننده است، در دسترس ضامن نیز خواهد بود. بنابراین، این نوع ضمانتنامه بانکی برای صادرکننده یک منبع پرداخت ثانوی و از حیث مالی مطمئنتر، مهیا میکند. معهذا، این نوع ضمانتنامه بانکی نمیتواند وضعیت صادرکننده را بهتر کند، بویژه، صادرکننده با اثبات اینکه واردکننده به وی مدیون است در مقابل بانک از موقعیت بهتری نسبت به موقعیتی که در برابر واردکننده دارد، بهدست نخواهد آورد.
ثانیاً، شماری از اسباب ممکن است منجربه سقوط تعهد بانک و برائت ذمه بانک از تعهد ناشی از ضمانتنامه گردد، امری که به صلاح صادرکننده نیست. اگر واردکننده بریالذمه گردد، بانک نیز معمولاً بریالذمه میشود. هرگونه تغییر در شروط قرارداد با واردکننده که به زیان بانک باشد و بدون رضایت بانک صورت گیرد، از جمله موافقت با دادن مهلت به مدیون اصلی، تعهد بانک را ساقط و بانک را از تعهد ناشی از ضمانتنامه بریالذمه مینماید. با درج عبارت مناسب در قرارداد ضمانت یا از طریق استفاده از سایر اشکال تعهد بانکی، از قبیل ضمانتنامههای حسن اجرای قرارداد میتوان از این نتایج نامطلوب احتراز کرد.