مقدمه : در اجرای بند13 ماده 7 قانون تغییر نام وزارت راه به وزارت راه وترابری و بند (و) ماده 2 آئین نامه ترکیب شورای عالی هماهنگی ترابری کشور و وظایف و اختیارات شورا و بمنظور بهبود نظام حمل ونقل بین المللی کالا این آئین نامه تصویب میگردد.
فصل اول
تعاریف وکلیات
ماده 1 : تعاریف :
تعریف اصطلاحات بکار برده شده در این آئین نامه بشرح زیراست :
الف - حمل ونقل بین المللی کالا :
حمل ونقل بین المللی کالا عبارت است از جابجائی و حمل کالا از نقطه ای در داخل یک کشور به نقطه ای در داخل کشور دیگر بارعایت قوانین مقررات حاکم بر آن .
ب - شرکت حمل ونقل بین المللی :
شرکت حمل ونقل بین المللی که در این آئین نامه اختصارا" شرکت نامیده می شود عبارتست از یک شخصیت حقوقی که به منظور تصدی عملیات حمل ونقل بین المللی کالا شامل فعالیت های فورواردری ، کریری و یا تواما" تشکیل خواهد شد.
ج - فعالیت فورواردری :
فعالیت فورواردری عبارتست از عمل هماهنگی ترتیب حمل کالا به یکی از شیوه های مختلف زمنی ، هوائی ، دریائی و یا ترکیبی ازآنهاو همچنین انجام خدمات مربوط و قبول مسئولیت به موجب بارنامه صادره و قراردادهای منعقده .
د - فعالیت کریری بین المللی :
فعالیت کریری عبارت است از تصدی بلافصل جابجائی کالا ازکشوری به کشور دیگر به یکی از شیوه های حمل و طبق قرارداد حمل .
ه - فعالیت کارگزاری بین المللی :
فعالیت کارگزاری عبارت است از انجام عملیات مربوط به حمل و نقل بین المللی کالا بنمایندگی از طرف یک شرکت .
و - مشتری :
عبارت از شخص حقیقی یا حقوقی که با شرکت برای جابجایی کالا قرارداد منعقد می نماید.
ز - بارنامه :
سندی است قابل انتقال و مبین مالکیت کالا که حمل کننده یا نماینده وی پس از وصول کالا صادر می نماید و حاکی از حمل کالای معینی از یک نقطه (مبداء حمل ) به نقطه دیگر(مقصد حمل ) باوسیله حمل مورد توافق (کشتی - کامیون - راه آهن هواپیما و یا ترکیبی از آنها) در مقابل کرایه حمل معین می باشد.
ح - راهنامه :
سندی است غیر قابل انتقال که حمل کننده با صدور آن متعهد میگردد در قبال کرایه ، محموله یک وسیله نقلیه را از مبداء تا مقصد، حمل و تحویل گیرنده نماید.
ط - ترخیصیه :
سندی است که بموجب آن با رعایت ضوابط و مقررات مربوط، صاحب کالا جهت ترخیص کالا به گمرک معرفی شود.
ی - ترانزیت خارجی
ترانزیت خارجی کالا عبارت از سلسله مراحلی است که طی آن کالائی از مبادی خارجی بمقصد کشور ثالث و یا نگهداری آن در مناطق حراست شده و ترتیب حمل تدریجی آن به تقاضای صاحب کالا از قلمرو جمهوری اسلامی ایران از یک نقطه مرزی کشور و اردو مالا" از همان نقطه یا از دیگر نقاط مرزی کشور خارج می گردد.
ک - کالای خطرناک :
عبارتس از کالایی که طبق طبقه بندی آی - ام - دی - جی (دفترچه طبقه بندی کالاهای خطرناک ) و آی - دی - آر خطرناک محسوب گردیده باشد.
ل - فورواردر :
شخص حقوقی (شرکت ) است که قرارداد حمل سراسری با مشتری منعقد می نماید0 شرکتهایی که طرف قرارداد مستقیم با مشتری قرارمی گیرند فورواردر محسوب می شوند.
م - کریر(حمل کننده ) :
شخص حقوقی (شرکت ) است که با انعقاد قرارداد حمل با شرکت فورواردر یا صاحب کالا و با قبول انجام عملیات حمل با استفاده از وسایل و تجهیزات در اختیار خودمتعهد میگردد.
ن - راننده تحت پوشش :
شخص حقیقی واجد شرائط رانندگی در حمل و نقل بین المللی است که بمنظور فعالیت در امر حمل ونقل بین المللی کالا وابستگی به شرکت معینی ، با یکی از شرکتها قرارداد همکاری منعقد مینماید.
س - کالای گران قیمت :
اقلام یا اجناس گران قیمت عبارتست از : شمش طلا، مسکوکات ، اسناد بهادار و قابل معامله ، سنگهای قیمتی ، اجناس عتیقه ، عکس و نقاشی و آثار هنری ، و اقلام مشابه .
ماده 2 : انجام هر گونه عملیات حمل ونقل بین المللی کالا بوسیله بخش دولتی ، تعاونی و خصوصی مستلزم اخذ مجوز تاسیس شرکت و پروانه فعالیت مطابق مفاد این آئین نامه از سازمان حمل ونقل و پایانه های کشور که در این آئین نامه اختصارا" سازمان نامیده می شود، می باشد.
تبصره 1 - شرکتهای تعاونی حمل ونقل بین المللی کالا پس ازتایید و شروع فعالیت این نوع شرکتها مستلزم اخذ پروانه فعالیت از سازمان میباشد.
تبصره 2 - شرکتهایی که بدون مجوز تاسیس گردیده و تا کنون از سازمان پروانه فعالیت دریافت نکرده اند بعنوان متقاضی جدید الزاما" می بایست کلیه مراحل مربوط به تاسیس و فعالی را طی نمایند.
تبصره 3 : متقاضیان تاسیس که تا کنون پروانه فعالیت دریافت ننموده اند موظفند مراحل بعدی را طبق مفاد این آئین نامه طی نمایند.
تبصره 4 - انجام عملیات حمل ونقلی توسط شرکتهای راه آهن ج 0ا0 ایران ، کشتیرانی ج 0ا0 ایران و هواپیمائی ج 0ا0 ایران بر طبق قوانین تاسیس و فعالیتهای خود عمل خواهد شد و موارد پیش بینی نشده در آنها بر اساس مفاد این آئین نامه خواهد بود.
ماده 3 : موضوع شرکت صرفا" می بایست انجام امور حمل ونقل بین المللی کالا و خدمات مرتبط باشد.
تبصره : در صورت درخواست متقاضی بمنظور اضافه نمودن موضوعات فعالیت حمل ونقل بین شهری کالا، کارگزاری ترابری دریائی ،هوائی و ریلی وهمچنین حق العمل کاری و گمرکی بموضوع فعالیتهای شرکت ، مراتب پس از کسب مجوزهای مربوطه از ارگانهای ذیربط بلامانع میباشد.
ماده 4 : تاسیس شعبه یا نمایندگی شرکت در داخل کشور باموافقت سازمان ورعایت قوانین و مقررات مربوط بلامانع می باشد.
ماده 5 - شرکت مکلف است کلیه دستورالعملهای صادره از سوی سازمان در زمینه حمل ونقل بین المللی کالا را رعایت نموده و اطعلات لامز را در اختیار سازمان قرار دهد.
ماده 6 - شرکت موظف است در گزینش راننده ، کمک راننده جهت فعالیت در خطوط برون مرزی ، نمایندگان مرزی و گمرکی ، مسئولین دفاتر نمایندگی و شعب خود نهایت دقت را خصوصا" از نقطه نظرات صلاحیت اجتماعی و کاری بکار برده و بر نحوه عملکرد آنها بطور مستمر نظارت موثر بنماید.
ماده 7 - هر گونه تغییرات در اساسنامه ، اعضاء هیئت مدیره و مدیرعامل نباید مغایر با ضوابط این آئین نامه باشد.
تبصره 1 : هر گونه تغییرات مربوط به فعالیتهای مذکور درتبصره ذیل ماده 3 این آئین نامه ، فقط به اطلاع سازمان رسانده می شود.
تبصره 2 - هر نوع تغییرات در اساسنامه شرکتهای تعاونی با رعایت این آئین نامه ومطابق با قانون بخش تعاون انجام خواهدشد.
ماده 8 - مسئولیت نظارت بر حسن اجرای این آئین نامه بر عهده سازمان میباشد.
ماده 9 - در صورت از بین رفتن هر یک از شرایطی که برای تاسیس و فعالیت شرکتهای موضوع این آئین نامه پیش بینی شده است و یا عدم رعایت مفاد مندرج در فصل مربوط به وظائف ومسئولیتهای شرکت های موصوف ، موضوع از طرف واحد ذیربط سازمان مورد رسیدگی قرار گرفته و در صورت تشخیص تعلیق یا لغو پروانه فعالیت ، مواردجهت اتخاذ تصمیم نهائی به کمیسیون موضوع ماده 10 ارجاع خواهد شد.
ماده 10 - اتخاذ تصمیم در مورد پیشنهاد تعلیق یا لغو فعالیت شرکتهای حمل و نقل بین المللی وموارد پیش بینی نشده در بندح ماده 12 با اکثریت آراء کمیسیون پنج نفره که در دبیرخانه شورایعالی هماهنگی ترابری کشور مرکب از نمایندگان شورایعالی هماهنگی ترابری کشور، سازمان جمل ونقل و پایانه های کشور، وزارت بازرگانی ، گمرک ایران ، اتاق بازرگانی و صنایع ومعادن ایران و با دعوت از نماینده شرکت تشکیل میگردد خواهد بود.
تبصره 1 : ریاست کمیسیون موضوع این ماده بعهده نماینده شورایعالی هماهنگی ترابری کشور خواهد بود.
تبصره 2 : آرای صادره از طرف کمیسیون به سازمان ابلاغ وسازمان موظف به اجرای آرای صادره واعلام آن به ارگانهای ذیربط خواهدبود.
تبصره 3 : در صورت تعلیق یا لغو پروانه فعالیت شرکتهای حمل و نقل بین المللی مراتب از طریق روزنامه رسمی کشور و یک یا چند روزنامه کثیرالانتشار اعلام خواهد شد.
تبصره 4 : کمیسیون موضوع این ماده میتواند با بررسی شرایط نسبت به ادامه موقت فعالیت شرکت تا انجام تعهدات نیمه تمام گذشته اتخاذ تصمیم نماید.
فصل دوم
شرایط و ضوابط تاسیس
ماده 11 - تقاضای تاسیس شرکت می بایست مستقمیا" به واحد ذیربط سازمان ارسال و با توجه به مقتضیات اجتماعی ، اقتصادی سایر عوامل منجمله کفایت یا عدم کفایت تعداد شرکتهای موجود به تقاضاهای واصله رسیدگی و در صورت ضرورت از طریق انجام آزمون تخصصی از متقاضیان نسبت به قبول یا رد درخواست تاسیس شرکتهای جدید اقدام نماید.
تبصره : مدارک لازم برای تقاضای تاسیس در مورد شرکتهای تعاونی توسط وزارت تعاون اقدام خواهد شد0 در مورد شرکتهای دولتی پس از اخذ مصوبه لازم از مراجع ذیصلاح ، توسط سازمان اقدام میشود.
ماده 12 - اشخاصی می توانند در آزمون تخصصی شرکت نمایند که دارای شرایط ذیل باشند :
الف ) تابعیت کشور جمهوری اسلامی ایران
ب ) متدین به یکی از ادیان رسمی کشور
ج ) عدم سوء پیشینه موثر کیفری که موجب محرومیت از حقوق اجتماعی گردد.
د ) عدم اعتیاد به موادمخدر
ه ) انجام خدمت سربازی یا معافیت دائم از آن
و ) داشتن حداقل 25 سال سن
ز ) داشتن حداقل دیپلم کامل متوسطه
ح ) داشتن سابقه کار مفید اجرایی درامرحمل و نقل بین المللی بشرح ذیل :
دیپلم 8 سال - فوق دیپلم 6 سال - لیسانس 4 سال - فوق لیسانس 3 سال - دکترا21 سال
تبصره : در مورد افرادیکه دارای مدرک دانشگاهی در زمینه حمل ونقل می باشند دو سال از سابقه تعیین شده در رده مدرک تحصیلی وی کسر می شود.
ماده 13 - سابقه کار مفید به یکی از شیوه های ذیل احرازمی گردد :
الف ) تائیدیه وزارتخانه یا سازمانیکه متقاضی دارای سوابق مفید اجرایی در حمل ونقل بین المللی بوده است ، با ارائه اسنادی از قبیل بازخریدی یا بازنشستگی یا مستعفی شدن .
ب ) روزنامه رسمی کشور مبنی بر عضویت متقاضی در هیئت مدیره شرکت یا شرکتهای حمل ونقل بین لامللی کالا و یا اشتغال به سمت مدیریت عامل
ج ) تائیدیه سازمان تامین اجتماعی مبنی بر اینکه متقاضی در شرکت یا شرکتهای حمل ونقل بین المللی به لحاظ اشتغال در امرحمل و نقل بین المللی کالا حق بیمه پرداخت نموده است .
تبصره : متقاضایان مشمول بندج می بایست اشتغال عملی آنها در زمینه کار مفید اجرائی حمل ونقل بین المللی مورد تائید انجمن صنعتی شرکتهای حمل ونقل بین المللی مربوط قرار گیرد.
ماده 14 - اشخاصی که در آزمون تاسیس قبول می شوند موظفند ظرف مدت حداکثر سه ماه از اعلام نتایج قبولی در آزمون ، نسبت به ارائه پیش نویس اساسنامه ، شرکتنامه و فهرست اسامی هیات موسس شرکت در شرف تاسیس و همچنین سند رسمی مالکیت یا اجاره دفترکار بنام خود یا یکی از اعضای هیات موسس را به ضمیمه سایر اطلاعات مورد نیاز به سازمان ارائه تا پس از بررسی و تطبیق مدارک اجازه ثبت شرکت صادر گردد.
تبصره : دفتر کار شرکت می بایست دارای کاربری اداری یاتجاری بوده و مورد تائید سازمان برای اشتغال به امور حمل ونقل بین المللی قرار گیرد.
ماده 15 - هیات موسس موظف است حداکثر ظرف مدت شش ماه ازتاریخ گرفتن مجوز ثبت نسبت به تاسیس شرکت اقدام و یک نسخه کامل مدارک ثبتی و آگه یتاسیس را که به تائید اداره ثبت شرکتها رسیده باشد به سازمان ارائه و تحویل دهد.
تبصره 1 : مدت مذکور در صورت ارائه دلائل منطقی برای یک دوره سه ماه از تاریخ اتمام قابل تمدید می باشد.
تبصره 2 : چنانچه ظرف مهلت های مذکور شرکت به ثبت نرسد مجوز صادره کان لم یکن تلقی می گردد.
ماده 16 - سازمان پس از رویت وملاحظه اسناد مندرج در ماده 12 و تجهیز شرکت ، مجوز فعالیت موقت شش ماهه (6ماهه ) صادر خواهدنمود.
تبصره : صدور مجوز فوق الذکر بمنظور انجام امور گمرکی (اخذ پروانه خروج موقت وسائط نقلیه وغیره ) و سپردن تضمینات لازم به اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران ، کانون اتومبیلرانی و جهانگردی جمهوری اسلامی ایارن (حسب مورد) واخذ گذرنامه جهت رانندگان و امثالهم خواهد بود و شرکت مذور به صرف داشتن مجوز موقت مجاز به فعالیت در زمینه حمل و نقل بین المللی نخواهدبود.
ماده 17 - سازمان پس از ملاحظه مدارک مورد نیاز و اخذ تائیدیه اتاق بازرگانی و صنایع و معاون ایران مبنی بر سپردن تضمینات لازم مربوط به کارنه تیر برای حداقل ده دستگاه کامیون ، نسبت به صدور مجوز فعالیت و صدور پورانه فعالیت اقدام خواهد نمود.
تبصره 1 : مدت اعتبار پروانه فعالیت سه سال می باشد0
تبصره 2 : تمدید پروانه فعالیت علاوه بر احراز شرایط مذکور منوط به احراز شرایط ذیل می باشد :
الف ) مدیرعامل شرکت می بایست در دوره های آموزشی کوتاه مدت و یا همایشهای آموزشی که توسط سازمان برگزار می شود شرکت کرده باشد.
ب ) عدم اعلام تخلف قاچاق بر اساس رای مراجع قضایی 0
ج ) نظریه اتاق بازرگانی و صنایع ومعادن ایران و انجمن صنعتی مربوط پیرامون عملکرد شرکت و تائید وزارت تعاون در خصوص شرکتهای تعاونی .
ماده 18 - مدیرعامل شرکت می بایست واجد کلیه شرایط مندرج در ماده 12 این آئین نامه وسایر اعضاء هیئت مدیره ایرانی می بایست واجد شرایط مندرج در بندهای الف لغایت و ماده مذکور باشند.
تبصره 1 : علاوه بر مدیرعامل یکی دیگر از اعضاء هیئت مدیره می بایست حائز شرایط مندرج در بندهای ز وح ماده 12 باشد.
تبصره 2 : مدیرعامل شرکت نمی تواند همزمان در بیش از یک شرکت به این سمت اشتغال داشته باشد و در صورت فوت ، شرکت میبایست ظرف مدت شش ماه مدیرعامل واجد شرایط را معرفی نماید.
تبصره 3 : مدیران عاملی که قبلا" در سم مدیرعاملی مبادرت به تاسیس شرکت نموده اند در صورتی می توانند تقاضای تاسیس شرکت جدید نمایند که حداقل دو سال از استعفای رسمی آنها(مندرج در روزنامه رسمی ) از سمت مدیریت عامل شرکت قبلی سپری شده باشد.
تبصره 4 : مدیران عاملی که دارای شرایط بند ز و ح ماده 12 این آئین نامه نمی باشند و قبلا" با مجوز سازمان در این سمت اشتغال داشته اند صرفا" می توانند در شرکتی که در تاریخ تصویب این آئین نامه به این سمت اشتغال دارند به فعالیت در این سمت ادامه دهند
تبصره 5 : اشخاصی که بمدت 5 سال دارای سابقه کار در سمت مدیر عامل در شرکتهای حمل ونقل بین المللی باشند می توانند بدون رعایت شرائط مندرج در ماده 12 این آئین نامه در شرکتهای دیگری بمست مدیرعامل اشتغال یابندمشروط بر اینکه آگهی استعفای خود را از شرکت قبلی در روزنامه رسمی ارائه نمایند.
ماده 19 - در صورت فوت یا استعفای مدیرعامل و بطور کلی در فصاله زمانی اعلام شرکت مبنی بر تغییر مدیرعامل تا انتخاب مدیر عامل واجد شرایط جدید، احد از اعضای هیئت مدیره که دارای شرایط مندرج در بندهای الف لغایت ز ماده 12 می بانشد وظایف مربوط به وی را انجام دهد.
فصل سوم
وظائف ، مسئولیتها و حقوق
ماده 2 - وظایف ومسئولیتهای فورواردر
1 - کسب اطالعات ، اسناد و دستورات لامز از مشتری به منظور صدور پیش برگ (پروفرما)، بارنامه وسایر اسناد حمل ونقل وانعقاد قرارداد حمل و یا خدمات فورواردری .
2
- اجرای عملیات حمل و ارائه سایر خدمات مورد تعهد به موجب قرارداد منعقده و یا طبق دستورات مکتوب دریافتی از مشتری .
3 - نظارت وکسب اطالعات لازم در طول عملیات حمل ، تهیه و ارائه اطالعات مورد نیاز به مشتری از جمله اعلامیه حمل .
4 - تحویل کالا به گمرک مقصد، امضاء صورت مجالس کسر یا اضافه تخلیه و یا آسیب دیدگی و یا فقدان کالا.
5 - اخذ صورت مجالس مزبور در بند4 از حمل کننده و ارائه آنها به مشتری .
6 - اخذ وجوه مربوط به هزینه های عملیاتی و سایر وجوهی که صول آن بعهده فورواردر گذاشته شده است و تسویهق حساب با مشتری ، یا حمل کنندگان وی یا پیمانکاران ذیربط.
7 - اعلام ورود کالا به مشتری و صور ترخیصیه های کلی یا تفکیکی کالا.
8 - انجام تشریفا گمرکی ترخیص کالا در صورت لزوم و حسب قرار داد منعقده .
9 - تحویل کالا د رمقصد نهائی و ادامه عملیات حمل از گمرک تا انبار مشتری در صورت توافق نسبت به حمل یکسره .
10 - اخذ پروانه ورود موقت کانتینرهای وارده به داخل کشور از گمرکات و عودت آنها در مهلت مقرر.
11 - شرکتهای فورواردر جهت تامین کامیونهای مورد نیاز مجاز به انعقاد قرارداد یا توافق مستقیم با راننده ( باستثنای رانندگان تحت پوشش خود) نبوده و صرفا" بایستی از طریق شرکتهای کریر اقدام به این امر نمایند.
12 - فورواردر بایستی مسئولیت های منی خود را بابت خدمات فورواردری که بعهده می گیرد بیمه نماید.
13 - وظایف یک فوروواردر در سمت کارگزار در حد مفاد قرارداد همکاری شامل انجام تشریفا مرزی ، تحویل و تحول گمرکی و نقل وانتقا لکالا و سایر موارد در حد عرف و یا حسب قرارداد منعقده با فورواردر اصلی می باشد.
14 - بیمه باربری جزء وظائف فورواردر نیست مگر آنکه در قرار داد منعقده صراحتا" قید گردیده و پرداخت حق بیمه جدای از هزینه حمل ونقل توسط مشتری تعهد شده باشد.
15 - انجام وظائف محوله به عنوان کارگزار از طرف فورواردر اصلی منجمله ترانزیت داخی یا خارجی با رعایت مقررات و ضوابط حاکم .
16 - همکاری در تهیه صورت مجالس و گزارشهای لازم در مواقع بروز خسارت یا فقدان کالا و مساعدت در پیگیری و جبران خسارات در این قبیل موارد.
17 - انعقاد قرارداد خدمات فورواردری از قبیل جمع آوری کالا، انبارداری ، بیمه باربری ، بسته بندی کالا، تفکیک و توزیع کالا، اظهارکالا به مراجع رسمی ، دریافت وجوه و تهیه اسناد مربوط به کالا با مشتری .
18 - در مقام کارگزار یا نماینده مشتری
در این سمت مسئولیت وتعهدات فورواردر به دقت ومراقبت در انجام وظائف محوله از طرف مشتری به ویژه انتخاب عوامل و پیمانکاران حمل و امثالهم محدود میگردد و جز در این محدوده مسئزلیتی در قبال فعل یا ترک فعل اشخاص ثالث ندارد0 درصورتیکه در این سمت مسئول شناخته شود مسیولیت او از حدود بند19 لغایت 27 این ماده تجاوز نخواهد کرد.
19 - در مقام متصدی اصلی
فورواردر چه عملا" و با وسایل خود مبادرت به حمل کالا نموده و یا عملیات حمل را به پیمانکار گذارده باشد و چه با صدور سند حمل قوبل مسئولیت نموده و قبول مسئزلیت او محرزگردیده باشد، مسئول شناخته می شود.
20 - در صورت آسیب دیدگی ، سخارت و یا فقدان کالا، میزان مسئولیت فورواردر مبلغ در قبلا هر کیلوگرم از وزن ناخالص کالا می باشد، مگر آنکه مبلغ بیشتری را از شخص یا اشخاص ثالث (که فورواردر مسیولیت انها را پذیرفته است ) بازیافت نموده باشد.
21 - فورواردر مسئول فعل یا ترک فعل اشخاصی که برای انجام عملیات مورد تعهد خود بکار گمارده شده اند می باشد، عینا" مثل اینکه این فعل یا ترک فعل از خود او سر زده باشد.
22 - در قبال خسارت حاصل از تاخیر، در صورت اثبات چنین خسارتی ، مسیولیت فورواردر از معادل هزینه متعلقه به خدمتی که انجام داده و یا تعهد انجام آنرا نموده تجاوز نمی نماید.
23 - در سایر موارد ضرر و زیان ، مسئولیت فورواردر در قبال هر رویداد از تجاوز نمی نماید.
24 - رعایت قوانین ومقررات گمرکی و سایر مقررات و ضوابط ناظر بر عملیات جابجائی و حمل ونقل بین المللی کالا در جهت حفظ و استیافی حقوق دولت .
25 - فورواردر مسئولیتی در قبال کالاهای گران قیمت ندارد مگر آنکه صراحتا" در این مورد توافق شده باشد.
26 - در مواردیکه شرکت فورواردر ایرانی نسبت به عقد قرارداد حمل با مشتری اقدام ولی بارنامه توسط شرکت فورواردر دیگری صادر شود مسیولیت امر با فورواردر ایرانی طرف قرارداد مشتری خواهد بود ودر صورت اخیر حق رجوع به فورواردر صادر کننده بارنامه برای فورواردر ایرانی محفوظ می باشد.
27 - شرکتهای فورواردر با توجه به ضوابط کنوانسیونی که قرارداد حمل یا بارنامه را در چارچوب آن تنظیم ، صادر مبادله نموده اند در مقابل مشتری مسئولیت دارند0 بدیهی است شرایط توافق شده در قرارداد نباید از حداقل مسئولیتهای مقرر در بارنامه براساس کنوانسیونهای مربوط کمتر باشد.
ماده 21 : حقوق فورواردر
1 - فورواردر در قبلا هر گونه ضرر و زیان یا خسارت و حادثه ای که در اثر ارائه اطلاعات غلط و یا قصور مشتری یا نمایندگان او و یا گیرنده کالا وی داده باشد از مسئولیت در قبال مشتری مبری است 0 متقابلا" مشتری بایستی ضرر و زیان فورواردر را در این حالت جبران نماید.
2 - هرگاه اخطار کتبی دایر بر خسارت یا فقدان کالا توسط گیرنده یا شخصی که نسبت کالا ذیحق است بهنگام دریافت کالا در صورت عیوب ناآشکار طی 6 روز متوالی بعد از تحویل گرفتن کالا به فورواردر داده نشود، فورواردر از مسئولیت مبری است ، مگرآنکه مشتری با ارائه ادله مثبت خلاف آنرا اثبات نماید.
3 - مهلت مجاز جهت اقامه دعوی علیه فورواردر90 روز بعد از تاریخ تحویل کالا یا تاریخی است که کالا میباید تحویل می گردید (در صورت فقدان آن ) و یا تاریخی که عرفا" و یا حسب شرایط قرارداد یا سند حمل گیرنده می توانسته است کالا را مفقود شده تلقی نماید.
4 - فورواردر در حد قوانین جاری و عرف ناظر بر عملیات حمل و نقل بین المللی حق گو برداشتن کالا را تا وصول مطالبات خود بابت مفا قرارداد منعقده دارد( طبق مقررات فیاتا .
5 - هرگاه بعلت موانع ، مسائل و یا عوامل غیر قابل اجتناب و یا پیش بینی نشده که از حیطه اختیار فورواردر خارج بوده و نتان با مساعی لازم از بروز آن جلوگیری و یا احتراز نمود، فورس ماژور که موجب توقف عملیات حمل و نقل گردد، فورواردر میتواند کالا را در هر مکانی که به نظر وی مناسب مساعد باشد تخلیه نموده و مراتب را به صاحب کالا اعلام نماید0 در چنین شرائطی تحویل کالا قطعی و عملیات حمل خاتمه یافته محسوب میگردد0 فورواردر محق است کرایه حمل یا حق الزحمه و یا هزینه های اضافی انجام شده درارتباط با خدمات خود را که متضمن منافع و مصالح مشتری نیز می باشد از وی مطالبه ماید.
6 - مشتری موظف است هنگام تحویل کالا به فورواردر در صحت مشخصات ، ماهیت ، وزن و حجم کالا و حسب مورد خصلت و مشخصات کالای خطرناک و گران قیمت و اجرای فورواردر تعیین نماید.
ماده 22 : وظائف ومسئولیتهای کریر
1 - شرکت در مواردیک طرف قرارداد یک شرکت فورواردر قرار می گیرد، کریر محسوب گردیده و موظف به صدور راهنمام به نفع فوروارد می باشد.
تبصره : وظائف ومسئولیتهای کریر دریائی ، هوائی و راه آهن تابع قوانین ، کنوانسیونها و ضوابط خاص خود خواهد بود.
2 - شرکت کریر مجاز به عقد قرارداد یا توافق با رانندگان غیر تحت پوشش خو نبود هو به هیچ وجه نبایستی تعهدات پذیرفته شده در قبال یک فورواردر را به شرکت یا رانندگان شرکت دیگری منتقل نماید، بلکه صرفا" می بایست از کامیونهای تحت پوشش خود استفاده نماید.
3 - شرکتها در انجام فعالیت کریری می بایست بمنظور تحت پوشش قراردادن رانندگان ، با آنها قرارداد همکاری منعقد نموده و در مورد هر محموله توافق موردی حمل امضاء نمایند.
4 - تهیه اسناد و مدارک لازم برای فراهم نمودن امکان سفر رانندگان از قبیل کارنه تیر، کارنه دوپاساژ، اجاره تردد درخاک کشورهای مسیر و مقصد، روادید، بیمه نامه ، گواهی قبول وامثالهم
5 - نظارت در بارگیری و حصول اطمینان از تطابق مشخصات ظاهری و تعداد محموله با اظهارات فرستنده .
6 - مراقبت از کالا و پلمپ محفظه بار از مبداء تا مقصد و اهتمام در صحیح و سالم تحویل نمودن کالابر اساس مندرجات سند حمل صادره توسط کریر واخذ رسید تحویل کالا.
7 - آموزش رانندگان تحت پوشش در جهت اطلاع از مقررات مرتبط بین المللی و طرز صحیح حمل ونقل کالا و رعایت شئون حرفه ای و اختلاقی و ضباط راهنمائی و رانندگی در داخل و خارج از کشور.
8 - ابلاغ دستورالعمل های مرتبط با حمل کالا و تردد وسائط نقله باری در خطوط بین المللی به رانندگان تحت پوشش .
9 - رعایت مفاد و قبول کلیه مسئولیتها و سایر وظائف پیش بینی شده برای حمل کننده در کنوانسیون .
10 - رعایت مفاد و قبول کلیه مسئولیتها و شرایط کنوانسیون تیز در جهت انجام تشریفات کارنه تیر در کشورهای مسیر ومقصد و حصول اطمینان از تسویه کارنه تیر.
11 - پرداخت کرایه و هزینه های متعلقه بابت علمیات حمل به راننندگان ذیربط.
12 - بیمه رانندگان تحت پوشش نزد سازمان تامین اجتماعی بر اساس قرارداد منعقده با راننده .
13 - تهیه بیمه های لازم برای رانندگان در مدت اشتغال به هزینه دارنه وسیله نقلیه .
14 - بیمه مسئولیت های مدنی گریز طبق مفاد کنوانسیون 0
15 - کریر مسئولیتی در قبال کالاهای گران قیمت نداشته مگر اینکه صراحتا" در این مورد توافق شده باشد.
ماده 23 : حقوق کریر
1 - کریر در حد مفاد مندرج در کنوانسیون دریافت مطالبات و وجوه متعلقه بابت حمل حق دارد ازتحویل محموله خودداری نماید
تبصره : حقوق کریر دریائی ، هوائی و راه آهن تابع قوانین ، کنوانسیونهاو ضوابط خاص خود خواهد بود.
2 - در صورتیکه فرستنده کالا با اظهارات خلاف سبب ضرر و زیان برای کریرشود، بایستی ضرر و زیان او را جبران نماید.
3 - هرگاه بعلت بروز شرایط مستند فورس ماژور ادامه عملیات حمل برای کریر مقدور نباشد، از مسئولیت مبری و نسبت به دریافت هزینه های حمل محق می باشد.
4 - در صورتیکه به موجب اسناد مثبت که مسئولیت تهیه آنهابعهده کریراست حوادث و عواملی خارج از حیطه اختیارات کریر(فورس ماژور) موجب بروز خسارت و عدم انجام به موقع تعهد گردد، کریرمسئولیتی در قبال آن نخواهد داشت .
5 - حقوق کریر، مطابق مفاد کنوانسیون خواهد بود0
6 - در مواردیکه وسیله حمل به انتظار بارگیری یا تخلیه بیش از حد مقرر قانونی یا قراردادی معطل نگاه داشته شود، فورواردر متعهد به پرداخت حق توقف به کریر خواهد بود.
این آئین نامه در یک مقدمه ،23 ماده و27 تبصره درتاریخ و در یکصد و شصت و یکمین جلسه شورایعالی هماهنگی ترابری کشور بتصویب رسید که از زمان ابلاغ آن لازم الاجرا میباشد.
هرگونه مصوبات قبلی شورایعالی هماهنگی ترابری کشور وبخشنامه ملهم از آن در رابطه با تاسیس و فعالیت شرکتهای حمل و نقل بین المللی کالا که مغایر با این آئین نامه باشد، پس از تصویب و ابلاغ آئین نامه حاضر از درجه اعتبار ساقط است